Ở Yên Bái có một nghĩa trang liệt sỹ Trung Quốc, nơi này thường lạnh lẽo ít được khói hương trừ khi có dịp hoặc các đoàn du khách Trung Quốc qua thăm.
Họ là ai? Là những công binh giúp Việt Nam xây dựng đường sắt, cơ sở hậu cần. Muốn tìm hiểu lịch sử cần có cái đầu khách quan và nhìn nhận đúng từng thời điểm. Trước khi Đặng Tiểu Bình nắm quyền thì thời Mao Trạch Đông, họ khá tốt với mình. Mao từng nói "Cha ông chúng ta có lỗi với họ (Việt Nam) thì nay chúng ta phải chuộc lỗi với các đồng chí ấy".
Trong suốt chiều dài chống Pháp và Kháng chiến chống Mỹ sau này, Trung Quốc viện trợ nguồn lực cho chúng ta khá nhiều. Thậm chí còn tuyên bố sẵn sàng mang 30 vạn quân sang giúp tham chiến như Triều Tiên nếu cần, nhưng Bác Hồ từ chối thẳng, chỉ nhận viện trợ và giúp đỡ hậu cần chứ không cần mượn người. Tầm nhìn của Bác rất sáng suốt, bởi sau này khi Đặng Tiểu Bình lên, vì muốn ganh đua chức anh cả với Liên Xô nên ép Việt Nam phải theo phe mình dẫn đến mâu thuẫn ngày càng tăng giữa hai quốc gia từng xem nhau là đồng chí.
Cũng trong câu chuyện này, xin nhắc lại chuyện ngày xưa. Khi công binh Trung Quốc giúp ta làm đường sắt để vận chuyển hàng từ Liên Xô-Trung Quốc thuận tiện hơn, họ thấy khổ đường sắt của ta nhỏ hơn và làm chậm hơn nên yêu cầu làm giúp cho nhanh nhưng Bác cũng từ chối ngay. Sau này khi chiến tranh biên giới kết thúc, ngoài chiêu trò gỡ, di chuyển cột mốc biên giới, chúng còn đòi những phần đất nào có đường sắt khổ rộng là đất của Trung Quốc.
Những người lính Trung Quốc tham gia chiến đấu hay giúp đỡ nước ta trong giai đoạn đó đều rất đáng trân trọng. Họ khác xa với quân bành trướng Trung Quốc. Một nghĩa trang dành cho họ và nhân dân VN chúng ta tri ân họ là điều rất đáng quý theo đúng nghĩa cử của dân tộc ta. Cũng như bên Tàu cũng có một nghĩa trang liệt sỹ Việt Nam đã hy sinh giúp Trung Quốc đánh Tàu Tưởng, đó là việc bình thường.
Một số trang lợi dụng điều này dựng chuyện lên, cho rằng lính Trung Quốc tham gia trực tiếp tại chiến trường để cố tình làm lu mờ đi vết nhơ lịch sử, đánh đồng với việc lính Mỹ, lính Hàn, lính Thái, lính Úc trực tiếp tham gia thảm sát bắn giết người Việt Nam. Hay có một số còn nói đây là nghĩa trang của lính TQ chết năm 1979 khi xâm lược VN. Tất cả đều là bịa đặt.
Lịch sử luôn là lịch sử, dù ai có bóp méo thế nào thì nó vẫn như vậy!
Nguồn: Linh Hồn Viễn Xứ (page có chỉnh sửa một số chỗ cho phù hợp)