Lại cũng ngày 30/4 của 43 năm trước, 2 triệu tàn quân và công chức phải ra trình diện. Trong đó, có 70 ngàn sĩ quan từ thiếu úy đến trung tướng cứ răm rắp, không anh nào tỏ thái độ hận khi bị gọi trình diện thì anh nào cũng lấm la lấm lép xem người trình diện trước bị xét xử ra sao, anh nào cũng né mặt cán bộ địa phương vì các anh khó mà dấu thân phận, gặp cán bộ các anh lễ phép hơn cả lễ phép với ông bà. Một trung tá lữ đoàn trưởng thủy quân lục chiến của các anh đã tâm sự rằng đã nghe ngóng mấy ngày, nếu nghe thấy tiếng tra tấn sẽ tìm cách bỏ trốn, nếu không trốn được thì sẽ tự sát. Chứng tỏ sự căng thẳng tột cùng của các anh, cũng may anh này nhận ra được sự nhân đạo của chính quyền, nếu không cũng lại trở thành anh hùng chuẩn tiết của các anh rồi.
Cái lo sợ của các anh là chẳng giống ai nhưng tựu chung thì bất cứ ai từng gây tội ác trong các anh cũng từng ám ảnh cái ngày Việt Cộng nó cho đi mò tôm nó như thế nào. Bản tử hình tự các anh phán xét và treo lên đầu mình, rồi treo lên đầu nhau khủng khiếp như thế, thì có anh nào giám hận, còn tâm can, lòng phèo đâu mà hận. Nhiều anh chăng chối với gia đình rằng, nếu Việt Cộng nó bắt đi thì lấy ngày ấy làm ngày giỗ hằng năm, khổ nhất là những anh tướng tá gây ra nợ máu, việc hành hạ tù binh Việt Cộng làm thú vui thì luôn ám ảnh ngày lên thiên đàng bằng mã tấu. Thế nên một số anh chọn cách tự xử tại nhà để khỏi phải rơi vào tay cộng sản và có thời cơ, thời giờ để xin chúa ban phước lành để được yên ổn về với đức chúa. Những anh này về sau trở thanh những anh hùng chuẩn tiết của các anh rồi đấy. Ở thế giới bên kia chắc là các anh này đấm ngực thình thịch mà trách rằng sao ta dại quá, vì chúng nó có thằng nào chết đâu mà được chúp bu cưu mang và chống cộng đến bây giờ.
Vào trại cải tạo thì các anh mới thở phào nhẹ nhõm, trút đi gánh nặng ngàn cân. Chưa biết nó giam bao lâu nhưng chắc chắn là được sống rồi, sẽ không có cái trò mò tôm như các anh từng tưởng tượng. Mừng lắm nên các anh bắt đầu có nụ cười, có giấc ngủ ngon và các anh bắt đầu mơ. Gác tay lên chán trong tù các anh không thể hiểu nổi tại sao quân đội hạng tư thế giới của các anh lại tan hàng thảm bại như thế. Các anh không thể tưởng tượng được bu lại bỏ các anh đột ngột như thế, khi các anh đang vô cùng trung thành bảo vệ cái VNCH được bu giao cho như một nghĩa vụ cao cả được bu bảo trợ. Các anh đang trừ gian, diệt bạo bảo vệ thế giới tự do cho bu, các anh bảo vệ chính nghĩa mà bu giao trọng trách và bu đổ biết bao tiền nuôi nấng cơ mà.
Tại sao bu bỏ chạy bỏ lại các anh như thế, một siêu cường như bu lại để bọn thổ phỉ ốm đói đánh bại, tống cổ về nước như thế hay sao? Tại sao? Tại sao? Đầu óc nô lệ của các anh không thể hiểu được, có rất nhiều cuộc hội luận của các anh về lý do vì sao mất nước cho đến ngày nay thì tài liệu tham khảo về chiến tranh Việt Nam vẫn đầy, nhưng không anh nào nhìn ra được thân phận nô lệ của mình. Các anh luôn cho rằng các anh là tiền đề của thế giới tự do, chiến đấu để bảo vệ nó , ngăn chặn sự bành trướng của cộng sản và bu chỉ là đồng minh giúp sức cho các anh thực hiện cái sứ mạng đó của mình mà thôi. Các anh lờ đi cái thực tế rằng, quyền lực của bu có thể sai khiến các anh và có thể bắt các anh phải chết, tiền bạc của bu phát cho các anh không phải là vô điều kiện mà nó là để phục vụ cho cái lợi ích của bu. Khi không đạt được lợi ích, không đạt được cái mục đích thì các anh không còn giá trị, các anh liên mồm than vãn rằng bu bỏ rơi, mà không ý thức được rằng bu các anh vứt đi một món đồ mà không còn giá trị sử dụng được.
Các anh được nhồi sọ rằng Cộng Sản là chủ nghĩa tam vô : vô gia đình, vô tổ quốc, vô tôn giáo, thế nên cái việc tiêu diệt chúng là cao cả không có gì phải lăn tăn cả. Các anh cũng được nhồi sọ rằng Việt Cộng là lũ rừng rú lang beng mã tấu, sa vào tay Việt Cộng thì chỉ có chết. Cái cảnh tâm lý chiến chiếu đi chiến lại cho các anh xem địa chủ mà cũng bị chúng chôn sống thì các anh thoát làm sao được , thế nên khi không thấy bị Cộng Sản cho đi mò tôm thì các anh mừng vô kể, như được sinh ra lần thứ 2, không còn lo sợ mò tôm nên các anh mới có cơ hội gác tay lên chán mà hận. Thế nhưng nếu các anh nói rằng hận nó bỏ tụi tù mình, hận nó đánh mình chạy như vịt, hận nó tước đoạt quyền lợi làm quan thì hèn quá, thế nên các anh phải hô hào nó lên thành quốc hận cho nó sang. Như thế thì mới thể hiện là không phải hận nhỏ nhen mà hận vì nước mất nhà tan vì chính nghĩa.
Nước mất nhà tan thì đúng là cái thực tế đau lòng của các anh thật, nhưng các anh chẳng cần biết cái nước VNCH của các anh được đẻ ra từ đâu, nó là con của ai các anh cũng chẳng cần biết. Các anh chỉ cần biết nhờ nó mà các anh ngồi trên đầu thiên hạ, nó mà mất đi thì các anh mất tất cả, thế cho nên mấy anh mới HẬN, thế là các anh có ngày QUỐC HẬN cho đến ngày hôm nay.